มูลนิธิสัมมาชีพ นำโดย คุณพรพิมล นวนกุล เจ้าหน้าที่ฝ่ายพัฒนาผู้ประกอบการ มูลนิธิสัมมาชีพ และคุณณัฐธนัน บุญมาโชติพาณิชย์ เจ้าหน้าที่ประสานงานในพื้นที่ ลงพื้นที่ประชุมร่วมกับนายนนธ์ มานิตย์ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลหนองอ้อ และแกนนำชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนหนองอ้อ อ.ศรีสัชนาลัย จ.สุโขทัย ถึงแนวทางการดำเนินงานโครงการส่งเสริมการพัฒนาเส้นทางท่องเที่ยวชุมชนสีเขียว (Green Community Tourism ) โดยความร่วมมือระหว่างมูลนิธิสัมมาชีพ และการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) ในพื้นที่ชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนหนองอ้อ  ซึ่งการลงพื้นที่ครั้งนี้ มูลนิธิสัมมาชีพได้จัดประชุมในลักษณะ  Focus Group แก่แกนนำชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนหนองอ้อ โดยที่ประชุมได้มีกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้สถานการณ์การท่องเที่ยวในปัจจุบัน ซึ่งมีกระแสการท่องเที่ยวตามแนวทาง BCG เพื่อการสร้างการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน

การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนเป็นเทรนด์ใหม่ของการท่องเที่ยวที่ได้รับการยอมรับจากนักท่องเที่ยวทั้งในและต่างประเทศ  อันเนื่องมาจากสภาวะโลกร้อน ที่มากระทบต่อวิถีชีวิตของการดำเนินชีวิตในปัจจุบัน ซึ่งส่งผลให้การดำเนินกิจกรรมต่างๆ และนโยบายการส่งเสริมได้มุ่งเน้นถึงการพัฒนาที่คำนึงถึงความยั่งยืน นั้นหมายถึงการลด ละ เลิก กิจกรรมต่างๆ ที่ก่อให้เกิดผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม การท่องเที่ยวนับเป็นกิจการที่ก่อให้เกิดรายได้เข้าประเทศ และที่สำคัญคือเป็นธุรกิจที่มีความสำคัญต่อการสร้างงาน สร้างอาชีพ และรายได้ให้กับคนในประเทศ การท่องเที่ยวชุมชนนับเป็นกิจการของชุมชนที่มีการบริหารจัดการโดยชุมชน และเกิดการสร้างงาน สร้างรายได้ให้ชุมชนอย่างแท้จริง และครั้งนี้ชุมชนก็ได้ตระหนักถึงการจัดการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน ตามแนวทาง BCG และได้แลกเปลี่ยนถึงผลิตภัณฑ์ สินค้า และบริการของกลุ่มที่เน้นเรื่องการดูแลสิ่งแวดล้อม และได้แลกเปลี่ยนถึงผลิตภัณฑ์ สินค้า และบริการของกลุ่มที่เน้นเรื่องการดูแลสิ่งแวดล้อมโดยชุมชน

โดยมีคุณชัชชัย ชุ่มชื่น ประธานชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนหนองอ้อ ได้ให้ข้อมูลว่า ชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนหนองอ้อ เป็นแหล่งท่องเที่ยวท่องเที่ยวย้อนรอยวิถีชีวิตริมฝั่งแม่น้ำยม เป็นชุมชนที่รวมคนหลากหลายชาติพันธุ์ไว้ด้วยกัน ได้แก่ ลาวครั่งหรือลาวภูครั่ง กลุ่มชาติพันธุ์ในตระกูลภาษาไท-กะได ที่ได้อพยพมาจากเมืองภูคลัง หลวงพระบาง ประเทศลาว ในสมัยรัชกาลที่ 3 ภายหลังเมื่อย้ายมาตั้งถิ่นฐานยังประเทศไทยจึงเรียกว่า ไทครั่ง

นักท่องเที่ยวที่เข้ามาท่องเที่ยวที่ชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนหนองอ้อจะเป็น Group ศึกษาดูงานซึ่งมีทั้งภายในจังหวัด ต่างจังหวัด และนักท่องเที่ยวต่างชาติ ส่วนใหญ่ผู้ที่เข้ามาจะเน้นโปรแกรมท่องเที่ยวแบบ One day trip เนื่องจากชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนหนองอ้อยังไม่มีบริการที่พักแบบโฮมสเตย์ บ้านพักที่สามารถรองรับนักท่องเที่ยวได้จะเป็นลักษณะ Home Lodge มีจำนวน 5 หลังสามารถพักได้หลังละ 5-6 คน แต่หลังจากสถานการณ์โควิดเป็นต้นมายังไม่ได้เปิดให้บริการสำหรับนักท่องเที่ยว

ในส่วนของกิจกรรมท่องเที่ยว จะมีฐานกิจกรรมหลักๆ 6 ฐาน คือ

– วัดป่ายาง ชมไม้มะค่ายักษ์ที่นำขึ้นมาจากแม่น้ำยม ไหว้สังขารหลวงปู่จันทร์(ละสังขารและศพไม่เน่าเปื่อย) ทุกปีจะมีศิษย์ยานุศิษย์เดินทางมาประกอบพิธีกรรมในวันพฤหัสบดี ข้างขึ้น เดือน 4 รายได้ทั้งหมดจะนำมาปฏิสังขรวัดต่อไป

        – ฐานข้าวอินทรีย์ เป็นแหล่งผลิตข้าวที่ได้มาตรฐาน GAP มีสมาชิก 26 คน บนเนื้อที่กว่า 450 ไร่ มีการนำข้าวสารมาแปรรูปเป็นอาหารว่างพื้นถิ่นที่เรียกว่า “ขนมต้มหัวหงอกตอกตัด” ไว้ต้อนรับนักท่องเที่ยว

        – ฐานวัฒนธรรมไทครั่ง เป็นจุดที่ให้เรียนรู้วิถีชีวิตชุมชนไทครั่ง รวมถึงการทำดอกทานตะเว็นซึ่งเป็นเครื่องประดับในพิธีแห่งธงของชาวไทครั่ง

– ฐานอาหาร นักท่องเที่ยวจะได้อิ่มท้องไปกับเมนูอาหารท้องถิ่นจากกลุ่มสตรีบ้านเกาะน้อย เช่น แกงโซเร่ไก่, น้ำพริกกะทะแตก

– ฐานผ้าพิมพ์ลาย/กระเป๋าแฮนเมด ปัจจุบันทำไปวางขายที่โรงพยาบาลศรีสัชนาลัยเป็นหลักโดยทางโรงพยาบาลให้พื้นที่ในการวางขายโดยไม่คิดค่าใช้จ่าย

– ฐานเครื่องสังคโลก นักท่องเที่ยวจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับเครื่องปั้นดินเผาสังคโลก ได้ลงมือปั้น เขียนลายด้วยตนเองและนำกลับไปเป็นของที่ระลึกได้

ทั้งนี้นักท่องเที่ยวสามารถเลือกโปรแกรมที่ชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนหนองอ้อออกแบบไว้แล้ว หรือนักท่องเที่ยวสามารถเลือกฐานกิจกรรมที่ตนเองสนใจอยากทำได้ โดยจะมีนักเล่าเรื่องซึ่งเป็นไกด์ในท้องถิ่นคอยให้ข้อมูลเกี่ยวกับสถานที่ท่องเที่ยวของชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนหนองอ้อ จำนวน 3 คน และมีเยาวชนที่สามารถเป็นนักเล่าเรื่องได้อีก 2 คน (เฉพาะเสาร์-อาทิตย์)

และจากการร่วมพูดคุยแลกเปลี่ยนกับแกนนำและสมาชิกกลุ่มชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนหนองอ้อ ทำให้ทราบข้อมูลความต้องการการพัฒนาพื้นที่ท่องเที่ยวของชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนหนองอ้อ ดังนี้

1. อยากได้องค์ความรู้เพื่อนำมาต่อยอดผลิตภัณฑ์ต่างของชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนหนองอ้อ เช่น เครื่องสังคโลก ดอกทานตะเวน
2. อยากได้เครื่องสีข้าวชุมชนใหม่ เพราะที่ใช้อยู่เสีย
3. การพัฒนา Packaging สำหรับใส่ข้าวถุงเล็กๆ เพื่อให้ถือกลับไปสะดวกและเป็นของที่ระลึก

รวมถึงทางกลุ่มอยากได้บรรจุภัณฑ์ที่ใช้สำหรับบรรจุ ป้องกัน รักษา ยืดอายุน้ำพริกกะทะแตก เพื่อให้นักท่องเที่ยวสามารถซื้อกลับไปรับประทานได้

หลังจากการพูดคุยกับแกนนำของกลุ่มเสร็จแล้ว ทางกลุ่มได้พาชมเส้นทางท่องเที่ยวโดยจำลองเสมือนพานักท่องเที่ยวไปเที่ยวจริงๆ