หนุน SMEs สืบสานความรู้ “น้ำอบน้ำปรุง” ให้สงกรานต์หอมอย่างไทย
มะลิซ้อนสารภีมาลีตลบ เหมือนน้ำอบเจือกุหลาบซาบนาสา
รื่นรื่นกลิ่นเสาวคนธ์สุมณฑา เหมือนกลิ่นผ้าแพรหอมย้อมมะเกลือ
บทกลอนในนิราศพระปฐมของสุนทรภู่ มีปรากฏคำว่า “น้ำอบ” ทำให้ทราบได้ว่าภูมิปัญญาเครื่องหอมโบราณนี้ อยู่คู่กับวิถีชีวิตคนไทยมาช้านาน ผลิตภัณฑ์จากเครื่องหอมมีอยู่มากมาย แต่หากจะกล่าวถึงน้ำอบน้ำปรุง อีกหนึ่งสินค้าไทยยอดนิยมในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ที่นิยมนำมาใช้สรงน้ำพระ รดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ให้กลิ่นหอมอ่อนๆ หรือประพรหมตัวเพื่อคลายร้อน สินค้าไทยๆ อย่างน้ำอบน้ำปรุง จึงเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในเทศกาลนี้
ในปัจจุบันน้ำอบน้ำปรุง มีการพัฒนาสูตรและออกแบบบรรจุภัณฑ์ที่สวยงามจากบรรดาผู้ประกอบการธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม หรือ SMEs ให้มีความร่วมสมัยมากยิ่งขึ้น วันนี้เราลองมาทำความรู้จักกับความหอมไทยๆ จากผู้ประกอบการน้ำอบน้ำปรุง ซึ่งเป็น SMEs รายย่อยที่มีศักยภาพเติบโตได้ หรือเป็นกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ที่เคยได้รับรางวัลหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP Product Champion) การันตีคุณภาพมาแล้ว
สัตตมาลี
“น้ำปรุงสัตตมาลี” ศาสตร์และศิลป์แห่งความหอมตำรับในวัง ธุรกิจดั้งเดิมที่ตกทอดสืบมาจากรุ่นสู่รุ่น มีเครื่องหอมหลากหลายชนิด ทั้งแป้งพวง, แป้งกระแจะจันทร์, กำยาน, บุหงาดอกไม้แห้ง ส่วนประกอบหลักทำน้ำปรุงคือใบเตยหอมที่มาของสีเขียว นำมาสกัดสีและกลิ่นในแอลกอฮอล์ ใส่ผิวมะกรูดและพิมเสนเล็กน้อยเพื่อความเย็นสดชื่น เติมชะมดเช็ดช่วยชูกลิ่นให้ติดทนนาน เจ้าของแบรนด์ “น้ำปรุงสัตตมาลี” นำความรู้ที่ได้จากการทำเครื่องหอมในวัง มาต่อยอดสร้างอาชีพ เรียนรู้เพิ่มเติมจากผู้เชี่ยวชาญ และเริ่มทำจำหน่าย พร้อมกับสอนให้กับผู้ที่สนใจ หวังอนุรักษ์น้ำหอมไทย เสน่ห์แต่โบราณกาลให้คงอยู่คู่สังคมไทย
น้ำอบไทยสิริกร
เครื่องหอมสูตรต้นตำรับภูมิปัญญาไทย อบร่ำความหอมด้วยวิธีโบราณ ประกอบด้วยหญ้าฝรั่น, ขี้ผึ้งแท้, ชะมดเช็ด, ผิวมะกูด, แก่นจันทร์เทศ, และกลิ่นหอมจากมะลิธรรมชาติ ผลผลิตจากกลุ่มชาวบ้าน ตำบลบางสีทอง อำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี ทำให้คนในชุมชนมีรายได้เสริมตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง การันตีคุณภาพด้วยการคว้ารางวัลสุดยอดหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP Product Champion) ระดับห้าดาว ปี 2555 ประเภทสมุนไพรที่ไม่ใช่อาหารและยา และยังได้รับการขึ้นทะเบียนมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช.) อีกด้วย
น้ำอบไทยช่อแก้ว
ความหอมแบบฉบับไทยแท้ มากด้วยคุณค่าของกลิ่นหอมสดชื่นรัญจวนใจ คัดสรรแต่วัตถุดิบที่ดี เพื่อจะได้น้ำอบไทยที่มีคุณภาพ มีความโดดเด่นที่บรรจุภัณฑ์กับแฟชั่นชุดเสื้อลายดอก เครื่องแต่งกายแบบไทยในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ที่ถูกนำมาสวมใส่ลงบนขวดน้ำอบไทย ทำให้ของฝากวันสงกรานต์ดูมีสีสัน และน่าสนใจมากยิ่งขึ้น การันตีคุณภาพด้วยรางวัลสุดยอดสินค้าหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP Product Champion) ระดับห้าดาว ปี 2555 ของเขตบางแค กรุงเทพมหานคร
น้ำอบเก้ากลิ่นอยุธยา
น้ำอบไทยแท้สูตรเฉพาะเก้ากลิ่นอยุธยา มีกรรมวิธีทำแบบโบราณเลือกใช้กลิ่นธรรมชาติล้วน มีทั้งกลิ่นมะลิ, กลิ่นกุหลาบ พร้อมอบควันเทียน ซึ่งเหมาะแก่เทศกาลสงกรานต์ประเพณีไทย รดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ สรงน้ำพระ หรือสามารถนำมาประพรหมตัวเพื่อดับคลายร้อน ผลงานภูมิปัญญาไทยนี้ได้รับการจดสิทธิบัตรและขึ้นทะเบียนเป็น OTOP 4 ดาว ระดับประเทศ โดยสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
บุญมงคล
น้ำอบไทยตำหรับชาววัง สูตรเจ้าจอม ม.ร.ว.สดับ ลดาวัลย์ ในรัชกาลที่ 5 สินค้าจากกลุ่มผู้สูงอายุ ธุรกิจเล็กๆ ที่ช่วยสร้างรายได้ นำมาประดิษฐ์เติมแต่งเพิ่มมูลค่า พิถีพิถันทุกขั้นตอนกว่าจะได้น้ำอบไทย ต้องหยิบดอกไม้ทีละดอกทีละชิ้น วางเบาๆ บนผิวน้ำ อบลอยไว้ข้ามคืน อบด้วยควันกำยาน หรือเทียนอบ ที่ทำจากผิวมะกรูด, กำยาน, น้ำตาลแดง และจันทร์เทศ นำมาปรุงด้วยเครื่องหอมตามตำรับชาววัง ทำให้ได้กลิ่นหอมนาน และหอมทน เก็บไว้ใช้ประพรมได้ตลอดทั้งปี
ศรีสุคนธ์
น้ำปรุงต้นตำหรับความหอมจากการนำกลิ่นดอกไม้ไทยนานาพรรณ มาปรุงเข้าด้วยกันกับ “ใบเนียม” หนึ่งในวัตถุดิบหลัก ที่ใช้ในการทำน้ำปรุงศรีสุคนธ์ มีกลิ่นให้เลือกหลากหลาย อาทิ กลิ่นดอกลำเจียก, กลิ่นดอกจันทน์กระพ้อ, กลิ่นดอกชมนาด, กลิ่นดอกโมก และกลิ่นดอกมะลิ แบรนด์น้ำหอมศรีสุคนธ์ เป็นผลงานของคนรุ่นใหม่ที่ชื่นชอบเครื่องหอมของไทย และอยากสืบสานความรู้ของน้ำปรุงไทยสูตรโบราณให้คงอยู่ จนสามารถสร้างรายได้และกระจายความรู้ ด้วยการสอนทำน้ำปรุงให้กับผู้ที่สนใจ
น้ำอบน้ำปรุง นอกจากจะใช้สรงน้ำพระและรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่เพื่อสืบสานประเพณีสงกรานต์แล้ว การได้รับการพัฒนาให้มีความโดดเด่นทั้งด้านคุณภาพและบรรจุภัณฑ์ จากผู้ประกอบการ SMEs ทำให้น้ำอบน้ำปรุงกลายเป็นสินค้า ที่สามารถนำไปเป็นของขวัญของฝาก สร้างความประทับใจทั้งผู้ให้และผู้รับได้เป็นอย่างดี